ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ ပညာရွိအေၾကာင္းကို ေၿပာဆိုေဆြးေႏြးၾကတဲ႔အခါမွာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေမးတတ္ၾကတာက “ပညာရွိဆိုတာ ပညာတတ္နဲ႕အတူတူပဲမဟုတ္ဘူးလား”။ “ပညာရွိလူေကာင္းတစ္ေယာက္နဲ႔ ပညာတတ္လူေကာင္းတစ္ေယာက္တူတယ္ မဟုတ္လား”။ တကယ္လို႕နက္နဲတဲ႔ပံုေသနည္းေတြနဲ႔ၾကည္႔ရင္ ကၽြန္ေတာ္႔အၿမင္ကေတာ႔ ပညာရွိနဲ႔ပညာတတ္ဆိုတာ ႏွစ္ကိုယ္႔တစ္စိတ္ပါပဲ။ ႏွစ္ခုေပါင္းတစ္ခုေပါ႔။ အဲဒီနွစ္ခုကို သတ္သတ္စီခြဲၿခားလိုက္ဖို႔ မလိုသလို၊ ခြဲၿခားလို႔လဲမရပါဘူး။ ပညာရွိၿပီး ပညာတတ္တဲ႔ ေနာက္မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကို ၿပဳစုပ်ိဳးေထာင္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ အသီးအႏွံစားဖို႔လုိသလို ထမင္းစားဖို႔လည္း လိုသလိုမ်ိဳးေပါ႔ဗ်ာ။
ဒါေပမယ္႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို ပညာတတ္ဆိုၿပီး ပထမဦးစြာအေနနဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ေစမယ္႔အရာက ဘြဲ႔လက္မွတ္တစ္ေစာင္မဟုတ္သလို ေရႊခ်ထားတဲ႔ပါရဂူဘြဲ႔လည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဘြဲ႕ဒီဂရီဆိုတာ လူတစ္ေယာက္ဟာ ပညာတတ္တစ္ေယာက္အၿဖစ္ ပညာသင္ဖို႔ အခြင္႔ေကာင္းေတြရခဲ႔ၿပီး ပညာသင္ယူမူအဆင္႔ၿပီးေၿမာက္ေၾကာင္းေဖာ္ၿပတဲ႔ မွတ္တမ္းတစ္ခုပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဘြဲဲ႕ရတဲ႔လူအမ်ားစုဟာ
ပညာတတ္ၿဖစ္တယ္ဆိုေပမယ္႔ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြဟာ ဘြဲ႔လက္မွတ္သာရတာ ပညာတတ္လူေကာင္းေတာ႔မဟုတ္ၾကဘူး။ အေရးၾကီးတာကေတာ႔ တကၠသိုလ္ကိုေတာင္မေရာက္ဘူးတဲ႔ လူအမ်ားစုေတြကလည္း ဘြဲ႕သာမရတာ ပညာတတ္ေတြၿဖစ္ေနၾကၿပန္တယ္။ အဂၤလိပ္လိုေၿပာရရင္ေတာ္႔ educated person ေပါ႔။ သူရယူခဲ႔တဲ႔ပညာေတြဟာ ေက်ာင္းကၿဖစ္ႏိုင္သလို လူမူပတ္ဝန္းက်င္၊ မိသားစုနဲ႔ မိမိကိုယ္တိုင္ေလ႔လာသင္ယူမွဳေတြကလည္း ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ကၽြန္ေတာ္႔ကို ပညာရွိဆိုၿပီး ေဖာ္ထုတ္ေစမယ္႔အရာဟာ ေကာင္းမြန္တဲ႔မိသားစုအသိုင္းအဝိုင္းတစ္ခုလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အဂၤလိပ္လိုေၿပာရရင္ေတာ႔ ပညာရွိဆိုတာ good upbringing ကိုပဲ ဆိုလုိတာမဟုတ္ပါဘူး။ မ်ားေသာအားၿဖင္႔ good upbringing ဆိုတာဟာ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝတဲ႔ လူကုံထံအသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာ ေပါက္ဖြားၾကီးၿပင္းလာတာကို ေဖာ္ညြန္းေလ႔ရွိပါတယ္။ ေကာင္းမြန္တဲ႔မိသားစုအသိုင္းအဝိုင္းတစ္ခုဟာ လူတစ္ေယာက္ကို ပညာရွိၿဖစ္လာေစဖို႔ အမ်ားၾကီးပံ႔႔ပိုးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ပညာရွိတဲ႔လူအမ်ားစုဟာ အသိုင္းအဝိုင္းေကာင္းၾကားမွာ ေမြးလာခဲ႔တဲ႔သူေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ္႔ ဒီလိုလူေတြထက္ ဆင္းရဲခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ထဲမွာ ေမြးဖြားၾကီးၿပင္းလာတဲ႔လူအမ်ားစုၾကၿပန္ေတာ႔ ကိုယ္႔အားကိုယ္ကိုးၿပီး ပညာရွိလူေကာင္းေတြၿဖစ္လာၾကၿပန္တယ္။
“ ဒီေလာက္ထိရွည္ရွည္ေဝးေဝးေၿပာေနၿပီး ခုထိကၽြန္ေတာ္တို႕ကို ပညာရွိဆိုတာဘာကိုေၿပာတာလဲ၊ ပညာတတ္ဆိုတာေရာ ဘာကိုေၿပာတာလဲဆိုၿပီး ေၿပာမၿပႏိုင္ေသးဘူး။ ပညာရွိနဲ႔ ပညာတတ္ ဘာေတြမ်ားမတူညီတာေတြ ရွိေနလို႔လဲ” လို႔ စာဖတ္သူေတြက ကၽြန္ေတာ္႔ကိုေၿပာၾကေတာ႔မွာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ ေၿပာပါရေစဗ်ာ။ ဒီလို ပညာတတ္ေလေၿပနဲ႔ ပညာရွိေလညင္းေလးေတြ တိုက္ခတ္လာတဲ႔အခါမွာ သူတို႔ေတြဘယ္လိုေၿခရာေလးေတြမ်ား ခ်န္ခဲ႔မလဲေပါ႔။ ပညာရွိနဲ႔ပညာတတ္ႏွစ္ခုကို နက္နက္နဲနဲပိုင္းၿခားဖို႔၊ သူတို႔ႏွစ္ခုၾကားက မတူညီတဲ႔ေၿခရာေလးေတြကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္ေသေသခ်ာခ်ာေလး စဥ္းစားပါရေစအံုးဗ်ာ။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ ရိုးသားတဲ႔သူတစ္ေယာက္ပါ။ သူဟာ ကိုယ္က်ိဳးအတြက္ သူတစ္ပါးကို
အရွက္ခြဲလိမ္ညာမွဳမ်ိဳး မလုပ္တတ္ပါဘူး။ သူဟာ ကိုယ္႕အမွားကိုလည္း လိမ္ညာဖံုးကြယ္မထားတတ္ပါဘူး။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ အမွန္တရားကို ကိုးကြယ္သူေပါ႔။ သူရဲ႕ပညာအရည္အခ်င္းနဲ႔အေတြ႔အၾကံဳေတြဟာ သူ႕ကို အမွန္တရားကိုဖက္တြယ္ထားဖို႔၊ အမွန္တရားကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ထားဖို႔၊ အမွန္တရားဟာ အရွက္တကြဲအကိ်ဳးနဲမွဳေတြ မၿဖစ္ေစဘူးဆိုတာေတြကို ေၿပာၿပတတ္ပါတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ စာနာေထာက္ထားတတ္သူတစ္ေယာက္ပါ။ သူဟာ မိမိအဆင္ေၿပဖို႔အတြက္ သူတစ္ပါးရဲ႕ကိုယ္က်ိဳးကို ထိခိုက္ေစမွာမဟုတ္ပါဘူး။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ ဥပေဒကို လိုက္နာသူတစ္ေယာက္ပါ။ ဥပေဒဆိုတာ လူသားအားလံုး အတူတကြေနထိုင္အသက္ရွင္တဲ႔အခါ လိုက္နာရမယ္႔စည္ကမ္းၿဖစ္ေၾကာင္း၊ လူတိုင္း ဒီစည္းကမ္းေတြကိုလို္က္နာၿပီး အတူတကြေနထိုင္အသက္ရွင္သြားၾကရမယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း
သူနားလည္ထားတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ ႏွိ္မ္႔ခ်တဲ႔သူတစ္ေယာက္ၿဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းကင္အလြန္ၿမင္႔မားၿပီး ေၿမၾကီးအလြန္နက္နဲေၾကာင္း သူသိတယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို ယံုၾကည္တဲ႔သူၿဖစ္တယ္။ ေကာင္းကင္ဘယ္ေလာက္ၿမင္႔ၿပီး ေၿမၾကီးဘယ္ေလာက္နက္တဲ႔အေၾကာင္း သူသိတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ ပီယဓတ္ရွိသူတစ္ေယာက္ၿဖစ္တယ္။ သူဟာ ေဝဖန္ဆန္႔က်င္မွဳေတြနဲ႔ ထိုးနက္မွဳအေပါင္းကို စိတ္လြတ္လပ္ေပါ႔ပါးေအာင္ထားၿပီး ရင္ဆို္င္ႏိုင္ပါတယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ တရားမွ်တမွဳကို အေလးအနက္ထားသူတစ္ေယာက္ၿဖစ္တယ္။ သူဟာ အေၾကာင္းတရားေတြကို ရင္ဝယ္ပိုက္ၿပီး ေဝဖန္ဆန္႔က်င္မွဳေတြနဲ႔ ထိုးနက္မွဳအေပါင္းကို ေၿဖရွင္းႏိုင္ပါတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္လိုေၿပာရမယ္ဆိုတာ နားလည္ပါတယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ ဘာေၿပာေနသလဲဆိုတာကို နားလည္ပါတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ သူ႕ရဲ႕ထင္ၿမင္ခ်က္ေတြကို ႏူးည႔ံေပ်ာ႔ေပ်ာင္းစြာ ေၿပာဆိုတတ္ပါတယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ သူ႕ရဲ႕အၾကံဥာဏ္နဲ႔အေနအထားေတြကို ရိုးရိုးရွင္းရွင္းသတၱိရွိရွိ ေၿပာေလ႔ရွိပါတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ ဂရုတစိုက္ရွိတတ္ပါတယ္။ စိတ္ရွည္စြာနဲ႔ သူတစ္ပါးေၿပာစကားကို နားေထာင္ေပးတတ္ပါတယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ သူတစ္ပါးေၿပာတဲ႔ စကားရဲ႕အႏွစ္သာရကို နားလည္သေဘာေပါက္ႏိုင္စြမ္းပါတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ သူတစ္ပါးေၿပာတဲ႔ ဟာသစကားအေပၚ ေပ်ာ္ရႊင္ရည္ေမာတတ္သူၿဖစ္တယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ ရည္ရႊင္ဖြယ္စကားေတြကို ေၿပာဆိုတတ္သူၿဖစ္တယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ သူ႔ေဘးပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ဘယ္လိုသဟဇာတၿဖစ္ေအာင္ေနရမလဲဆိုတာ သိသူၿဖစ္တယ္။ အဝတ္အစားကအစ ေၿပာပံုဆိုပံုအဆံုး ဘယ္လိုေၿပာဆိုေနထိုင္ၿခင္းၿဖင္႔ မိမိကိုယ္ကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မလဲဆိုတာ နားလည္သူၿဖစ္တယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ သူ႔ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ကို နားလည္သူၿဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ပတ္ဝန္းက်င္ကို ပိုၿပီးတိုးတက္ေအာင္ ၿပဳၿပင္တတ္ပါတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ အၿပံဳးနဲ႔ေအာင္ၿမင္မွဳကို ၾကိဳဆိုတတ္ၿပီး ၊ရွံဳးနိမ္႔မွဳကို တိတ္ဆိတ္စြာနဲ႔ ရင္ဆိုင္တတ္တယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ ၾကိဳးစားမွဳေတြကို ေအာင္ၿမင္မွဳအၿဖစ္ ေၿပာင္းလဲရယူတတ္ၿပီး၊ ဆံုးရံွဳးမွဳေနရာမွာ ခိုင္မာတဲ႔ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ၿပန္လည္အစားထိုး ရပ္တည္ႏိုင္ပါတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ သူတစ္ပါးရဲ႕ ေအာင္ၿမင္မွဳအေပၚမွာ ဝမ္းေၿမာက္တတ္သူၿဖစ္ပါတယ္။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ သူတစ္ပါးရဲ႕ ေအာင္ၿမင္မွဳေတြကို မိမိေလွ်ာက္လွမ္းရမယ္႔ပန္းတိုင္နဲ႔ စံနမူနာယူစရာအၿဖစ္ ေၿပာင္းလဲနိုင္သူၿဖစ္ပါတယ္။
ပညာရွိတစ္ေယာက္ဟာ သူတစ္ပါးရဲ႕ဆံုးရွံဳးမွဳအေပၚ နားလည္ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္သူပါ။
ပညာတတ္တစ္ေယာက္ဟာ သူတစ္ပါးရဲ႕ဆံုးရွံဳးမွဳကို နမူနာယူစရာအၿဖစ္ ၿမင္တတ္သူၿဖစ္ပါတယ္။
ပညာရွိဆိုတဲ႔အရာဟာ တေၿဖးေၿဖးနဲ႔ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမွဳေတြေၾကာင္႔ ၿဖစ္လာရတာပါ။ ပညာတတ္ရဲ႕မူလအစကေတာ့ ၾကိဳးစားမွဳေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။ “ပညာရွိဆိုတာ ၾကိဳတင္ေတြးစတတ္သူၿဖစ္တယ္”ဆိုၿပီး ပညာရွိတစ္ေယာက္က ေၿပာတတ္ပါတယ္။ ပညာတတ္တစ္ေယာက္ေၿပာတာကေတာ႔ “ ငါက ဥာဏ္ပညာရွိသူရဲ႕ ပုခံုးေပၚမွာရပ္ေနသူမို႔ ပိုၿပီးၿမင္ေတြ႔နိုင္သူၿဖစ္တယ္”။
ပညာရွိတစ္ေယာက္နဲ႔ ေၿပာဆိုေဆြးေႏြးရတာဟာ ကဗ်ာေလးတစ္ပုဒ္ကို ရြတ္ဖတ္လိုက္ရသလိုပါပဲ။ ပညာတတ္တစ္ေယာက္နဲ႔ ေၿပာဆိုေဆြးေႏြးရတာကေတာ႔ ခရီးသြားမွတ္တမ္းတစ္ပုဒ္ကို ဖတ္ရသလိုပါပဲ။
ယဥ္ေက်းမွဳေတြၿပည္႔နက္ေနတဲ႔ လူမူပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုဟာ ပညာရွိမ်ားစြာေပါင္းစပ္ဖြဲ႔စည္းမွဳေၾကာင္႔ ၿဖစ္လာရၿခင္းၿဖစ္တယ္။ တိုးတက္ေနတဲ႔ လူမူပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုဟာ ပညာတတ္မ်ားစြာေပါင္းစပ္ဖြဲ႔စည္းမွဳေၾကာင႔္ ၿဖစ္လာရၿခင္းၿဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အားလံုး အတူအကြၾကိဳးစားဖန္တီးရမယ္႔အရာကေတာ႔ တိုးတက္ၿပီးယဥ္ေက်းမွဳေတြၿပည္႔နက္ေနတဲ႔ လူမူပတ္ဝန္းက်င္တစ္ခုပဲၿဖစ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ တရုတ္စာေရးဆရာ 劉同郎 ရဲ႕教養和教育 ေဆာင္းပါးကို ေကာက္ႏွဳတ္ဘာသာၿပန္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။
